vrijdag 20 maart 2015

De psychiater achter de pc en het sprookje Repelsteeltje

Als ik achter de pc bezig ben met mijn dagelijkse corvee, het registreren van alles wat ik die dag heb gedaan, het aanleveren van de data die de zorgverzekeraars eisen en het verantwoorden van elke kruimel tijd, denk ik vaak aan het sprookje Repelsteeltje.

Hoe ging dat sprookje ook al weer precies? De molenaar had gepocht dat zijn dochter goud uit vlas kon spinnen. De koning nam het meisje gevangen en liet haar opsluiten in een kamer met een hele berg vlas, met de opdracht om 3 nachten achtereen alle vlas  tot goud te spinnen en de bedreiging dat ze gedood zou worden als dat niet zou lukken. Het radeloze meisje, die helemaal niet kon wat haar vader had beweerd, nam de hulp van een tevoorschijn springende kabouter, die wel goud uit vlas kon spinnen, dankbaar aan. De kabouter verlangde natuurlijk een beloning  en het meisje gaf hem haar halsketting. De tweede nacht gaf ze hem haar ring. Maar de derde nacht had ze geen sieraden  meer om de kabouter te betalen.  Met het mes op haar keel beloofde ze hem dat ze het kind dat ze ooit zou krijgen aan hem zou afstaan. De koning liet het meisje vrij, trouwde haar en de  kabouter verdween uit beeld,  totdat de molenaarsdochter een baby kreeg, die de kabouter kwam opeisen. De kabouter bood haar 1 uitweg. Ze mocht de baby  houden als ze de naam van de kabouter raadde.
Maar hoe heet een kabouter? Ze zou het nooit geraden hebben, als hij niet, terwijl,hij zich onbespied waande, als een ijdel mannetje om het vuur had gedanst, zingende : "niemand  niemand weet dat ik Repelsteeltje heet."

Als psychiater, door koning zorgverzekeraar vastgebonden aan de pc, zoals de molenaarsdochter  aan het spinnenwiel, heb ik vaak verlangd naar de hulp van een Repelsteeltje. Al is geld spinnen uit gesprekken met patiënten misschien nog net iets minder onmogelijk dan goud  spinnen uit vlas, de manier waarop het moet gebeuren, met het dwangmatig precies registreren van tijd en het aanleveren van steeds meer data, vereist de hulp van een kabouter. En hier gaat het bijna mis, net als in het sprookje. Want de kabouters zijn er, die van vlas goud willen maken.
Aan ons de taak om te weten wie er Repelsteeltje heet. Want de prijs voor het goud spinnen is hoog.
Die prijs is ons vak zelf.

woensdag 11 maart 2015

"Herstellen doe je thuis" is de nieuwe leus in GGZ-land. Deze slogan is bedoeld om de ambulantisering kracht bij te  zetten. Behandelingen moeten zoveel mogelijk thuis of poliklinisch plaats vinden, opnames moeten  zo kort mogelijk zijn. Dat klinkt prachtig, maar of het werkelijk tot betere zorg leidt, is nooit aangetoond. Het zijn in elk geval de verzekeraar en de minister die er garen bij spinnen. Sommige collega's hebben de leus zo geïnternaliseerd, dat ze zelfs beweren : "in een kliniek wordt niemand beter." Onzin natuurlijk. De mensen  die worden opgenomen zijn  ernstig in de war of depressie of of suïcidaal en de meeste mensen gaan de kliniek gelukkig beter uit dan dat ze erin kwamen. Een probleem met de gedwongen inkrimping van bedden is dat het vaak niet mogelijk is om iemand die moet worden opgenomen  direct op te nemen. Vaak moeten mensen eerder met ontslag worden gestuurd dan dat ze zelf prettig vinden. En daar zien we hoe leeg en hol de woorden zijn waarmee de minister ons denken probeert te beïnvloeden.  Als er werkelijk marktwerking in de zorg zou bestaan, zou de wens van de patiënt om zo snel en zo lang als nodig te kunnen worden opgenomen toch bepalend zijn?