Iedereen is het erover eens dat psychiatrisch patiënten niet opgenomen kunnen blijven, aldus de commentator. Daarna kwam de psychiater Remmers van Veldhuizen in beeld. Als groot voorvechter van de ambulantisering en daarmee belanghebbende bij een goede berichtgeving daarvan ( wat de NOS helaas naliet te vermeldde) noemde hij uiteraard de te kort schietende middelen van de ambulante teams.
Zo toonde het bericht de huidige dominante opvattingen in en over de psychiatrie. Opname van psychiatrisch patiënten moet zoveel mogelijk worden teruggedrongen, verdere ambulantisering is noodzakelijk en als dit ongewenste gevolgen heeft, is het niet een teken dat de ambulantisering niet werkt, maar dat de ambulantisering nog niet goed genoeg werkt ( want nog onvoldoende middelen ter beschikking heeft).
Het NOS item bood geen ruimte voor discussie of kritische vragen. Ook in de psychiatrie of elders in de maatschappij wordt nauwelijks meer gesproken over de wenselijkheid van langerdurende opnames voor sommige patiënten. De gedachte dat verdere ambulantisering van de psychiatrie de juiste keuze is, is inmiddels zo algemeen, dat vergeten wordt dat dit een ideologie is.
Ambulante GGZ teams werken ( mede op vraag van zorgverzekeraars) steeds meer volgens de door Remmers van Veldhuizen geïntroduceerde FACTmethodiek (flexible assertive community treatment). Dit is een methode waarbij een multidisciplinair team psychiatrisch patiënten thuis opzoekt en behandelt. De eisen waaraan een FACT team moet voldoen om gecertificeerd te worden, zijn nauw omschreven. De onderzoeken die ernaar zijn gedaan, hebben echter nog niet aangetoond dat een FACTwerkwijze tot betere behandelresulaten leidt. Wel worden soms andere uitkomsten gepresenteerd, zoals meer contactmomenten met de patiënt.
De niet aangetoonde behandelresultaten kunnen aan de ontbrekende middelen van de FACTteams liggen, maar het zou ook kunnen betekenen dat FACT en verdere ambulantisering niet tot betere zorg leiden. Dat is schokkende bevinding, die de verder gaande ambulantisering (en financiering daarvan) echter nog niet weet te keren.
In de huidige tijd van ambulantisering en strakkere financiering wordt de noodzakelijke zorg opgeknipt in kleine stukjes die apart worden geleverd, maar wordt vergeten dat het geheel van de zorg meer is dan de som der delen. Alle behandeling en zorg die in een psychiatrische opname kunnen worden geleverd, kunnen ook thuis worden geboden (medicatie, gesprekken, hulp bij zelfzorg, schoonmaak, dagbesteding), maar de veiligheid die een afdeling of beschermende woonvorm kan bieden, de vanzelfsprekende nabijheid van anderen en de aanwezige dagstructuur, creëren een opnameklimaat dat kan bijdragen aan herstel.
De vroegere psychiatrisch ziekenhuizen, met beschermende woon en werkmogelijkheden op het terrein, boden veel patiënten met een chronisch psychiatrische aandoening een betere zorg en kwaliteit van leven dan de huidige ambulante werkelijkheid. De institutionalisering had ook nadelen en voor sommige patiënten is de mogelijkheid om met zorg thuis te wonen een grote verworvenheid.
Vanuit de psychiatrie zou, tegen de stroom van de tijd en zorgverzekeringen in, moeten worden gekeken voor welke patiënten een langerdurende opname of blijvend verblijf wel zinvol is.
Vanuit de maatschappij en de zorgverzekeraars zou eens kritisch gekeken kunnen worden naar de steeds zo rooskleurig gepresenteerde ambulantiseringsmogelijkheden.
Wie geconfronteerd wordt met de gevolgen van het niet beschikbaar zijn van een opnamebed ( en dat kunnen verwijzers zijn, maar ook patiënten zelf of hun familie) zou zich duidelijk moeten laten horen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten